Co to jest ortognatyka?
Ortognatyka jest dziedziną zajmuje się zmianą ułożenia wybranych kości twarzy u pacjentów, u których występują złożone wady zgryzu i deformacje rysów twarzy. Tego typu zabiegi przeprowadza chirurg szczękowo-twarzowy. Zabiegi ortognatyczne wykonuje się w sytuacjach, w których leczenie ortodontyczne z zastosowaniem aparatu nie jest w stanie przynieść satysfakcjonujących efektów.
Ortognatyka – uzupełnienie leczenia ortodontycznego
Ortognatyka jest dziedziną chirurgii, zajmującą się przywracaniem prawidłowego zgryzu poprzez kontrolowaną osteotomię i repozycję kości twarzoczaszki. Zabieg odbywa się tylko w sytuacji wyraźnych wskazań ortodonty oraz chirurga, który na wstępnych konsultacjach diagnozuje wadę zgryzu która kwalifikuje się do leczenia operacyjnego. Celem operacji jest zmiana położenia struktur kostnych w obrębie twarzoczaszki w taki sposób, aby wyeliminować zdiagnozowane nieprawidłowości. Chirurgia ortognatyczna jest łączona z leczeniem ortodontycznym, dzięki czemu pacjent zostaje poddany kompleksowej terapii, skutkującej optymalizacją warunków zgryzowych oraz zmianą rysów twarzy.
Chirurgia ortognatyczna – kiedy jest potrzebna?
Kiedy lekarz stwierdza u pacjenta wadę szkieletową zaleca się przeprowadzenie zabiegu ortognatycznego.
Operacja ortognatyczna jest zatem wskazana w takich sytuacjach w których nieprawidłowości zgryzu wynikają z zaburzeń anatomicznych kości twarzoczaszki, a nie z nieprawidłowości pozycji zębów czy wyrostków zębodołowych. Kolejnym wskazaniem są zaburzenia procesów oddychania w postaci bezdechu sennego.
Leczenie ortognatyczne – jak wygląda?
Leczenie polega na przeprowadzeniu zabiegu osteotomii, podczas którego dochodzi do kontrolowanego złamania żuchwy i/lub szczęki. Podczas operacji możliwe jest repozycja struktur kostnych i ich stabilizacja w optymalnej pozycji.
W ramach terapii ortognatycznej można przeprowadzić się również plastykę kształtu wybranych części twarzy, np. bródki.
Zabieg ortognatyczny w większości przypadków jest wykonywany z dostępu wewnątrzustnego, dzięki czemu nie wiąże się z naruszaniem powłok skórnych. Po zakończonym leczeniu operacyjnym rozpoczyna się okres rekonwalescencji. Do sześciu tygodni po zabiegu pacjentom zakładany jest wyciąg międzyszczękowy. Z tego powodu możliwe jest przyjmowanie jedynie miksowanych pokarmów. Należy prowadzić oszczędzający tryb życia i zrezygnować ze zwiększonego wysiłku fizycznego. Po zabiegu wskazana jest interwencja fizjoteraupety oraz logopedy. Często w okresie okołozabiegowym niezbędne jest wsparcie psychologa z uwagi na trudności w okresie rekonwalescencji jak i zmiany w wyglądzie twarzy.
Przygotowanie do zabiegu ortognatycznego
Przygotowanie do zabiegu ortognatycznego trwa około dwóch lat. W przeciągu tego czasu lekarzem prowadzącym jest specjalista ortodoncji. W chirurgii ortognatycznej na szczególną uwagę zasługuje etap planowania, dzięki któremu ostateczny efekt zabiegu staje się w dużym stopniu przewidywalny dla ortodonty oraz chirurga. Na tym etapie wykonywana jest pełna diagnostyka, dokumentacja fotograficzna, wykonywane są konsultacje specjalistyczne oraz niezbędne badania. Warto żeby w okresie przygotowawczym do zabiegu zwrócić uwagę na współpracę z fizjoterapeutą, logopedą oraz psychologiem.
Ortognatyka – podsumowanie
Ortognatyka to dziedzina chirurgii twarzowo-szczękowej. Jej celem leczenie szkieletowych wad zgryzu (wynikających z budowy kości twarzoczaszki). Dzięki operacji ortognatycznej możliwa jest zmiana położenia struktur kostnych szczęki i żuchwy co umożliwia optymalizację warunków zgryzowych oraz poprawę rysów twarzy. W skuteczności terapii ważne jest kompleksowe podejście do leczenia schorzeń twarzoczaszki, dlatego ortognatyka zawsze łączy się z leczeniem ortodontycznym oraz ogólnostomatologicznym. Często niezbędne jest również przeprowadzenie leczenia periodontologicznego i protetycznego przed i/lub po zabiegu. Z uwagi na zakres zmian które chirurgia ortognatyczna wprowadza w życie pacjenta niezbędna jest także współpraca z psychologiem, logopedą oraz fizjoterapeutą.
W sytuacji wady zgryzu warto skonsultować się ze specjalistą. Jeśli w trakcie diagnostyki okaże się że mamy do czynienia z wadą szkieletową niezbędne może się okazać wykonanie zabiegu ortognatycznego który zoptymalizuje warunki zgryzowe jednocześnie poprawiając rysy twarzy.